“Thành công không đợi tuổi”- Câu nói này quả đúng khi nói về Mark Zukerberg - nhân vật vừa được tạp chí Forbes bình chọn là tỷ phú trẻ nhất hành tinh đầu tháng 3/2008.
Ở tuổi 23, Mark Zukerberg đã giữ trọng trách Giám đốc điều hành mạng xã hội trực tuyến lớn thứ hai thế giới- Facebook, đồng thời nắm trong tay tổng tài sản trị giá 1,5 tỷ USD.
Đam mê từ nhỏ, nổi danh từ Harvard
Sinh ngày 14/5/1984, Mark Zukerberg là con trai duy nhất trong một gia đình có 4 chị em gốc Do Thái sống tại khu ngoại ô Dobbs Ferry, hạt Westchester thuộc bang New York, Mỹ. Bố Zukerberg là một nha sỹ, mẹ là bác sỹ tâm thần học.
Từ khi học lớp 6, Zukerberg đã bị “hớp hồn” bởi công nghệ tin học. Cậu bé suốt ngày chúi đầu vào máy tính, tự học cách lập trình.
Những năm cuối trung học ở trường Phillips Exeter Academy, Zukerberg và bạn học D’Angelo đã mày mò xây dựng thành công Synapse Media Player- một phần mềm cho phép nhận biết sở thích nghe nhạc của từng người, từ đó tạo ra danh sách các bài hát mà người sử dụng yêu thích.
Sau khi Synapse Media Player xuất hiện miễn phí trên mạng, nhiều công ty lớn như AOL và Microsoft đã để mắt. Zuckerberg nhận được nhiều lời mời làm việc hấp dẫn, song chàng trai từ chối và quyết định tiếp tục học lên Đại học.
Năm 2002, Zukerberg theo học ngành tâm lý tại Harvard. Nhưng tên tuổi của anh ta lại nổi lên qua các dự án…máy tính mới mẻ và hành động “hacker” (lấy dữ liệu máy tính trái phép) táo bạo.
Sau dự án đầu tiên Coursematch cung cấp cho người sử dụng danh sách các sinh viên đăng ký chung môn học, nhận thấy Harvard không có danh bạ thống kê hình ảnh và thông tin cơ bản của các sinh viên, Zukerberg đã đề xuất Nhà trường thiết lập trang danh bạ trực tuyến. Harvard từ chối vì cho rằng chuyện này là bất khả thi.
Muốn chứng minh không có gì không thể làm được, vào một đêm khi đang học năm thứ hai ở Harvard, “tin tặc” Zukerberg đã “đột nhập” vào kho tư liệu của trường để lấy hàng nghìn ảnh sinh viên.
Zukerberg sau đó đã tải số ảnh này lên trang web Facemash.com vừa thiết kế để các bạn học vào bình chọn “ai đẹp hơn ai?”.
Sự kiện gây xôn xao Harvard khiến nhà trường vội cắt đứt kết nối Internet, đưa Zuckerberg ra hội đồng kỷ luật vì tội vi phạm quyền riêng tư và sở hữu trí tuệ.
Mặc dù đã xin lỗi, Zuckerberg vẫn thuyết phục mọi người rằng anh không làm gì sai trái. “Tôi nghĩ thông tin như thế cần được phổ biến và dùng miễn phí”- Zuckerberg khẳng định.
Khác với nhiều người nghĩ “hacker” gắn với hành động tiêu cực, Zuckerberg cho rằng, “văn hóa hacker” là sử dụng tri thức và nỗ lực khám phá để tạo ra một điều gì đó “ to lớn hơn, phổ biến hơn, tốt hơn và nhanh hơn”.
Chính ý nghĩ ấy là cơ sở dẫn tới sự ra đời của mạng xã hội trực tuyến Facebook - một sản phẩm đột phá thành công trong sự nghiệp của Zuckerberg.
Mạo hiểm, tầm nhìn tạo dựng Facebook
Zuckerberg và bạn học Dustin Moskovitz bắt đầu dấn thân vào dự án yêu thích Facebook ngay tại phòng ký túc của mình tại Đại học Harvard vào ngày 4/2/2004. Trong vòng chưa đầy 2 tuần, chàng trai 20 tuổi lúc đó đã viết xong mã nguồn phần mềm của Facebook.
Với tính năng cung cấp và chia sẻ thông tin cá nhân giữa những người sử dụng với nhau, Facebook nhanh chóng thu hút hầu hết sinh viên Harvard tham gia.
Sau một thời gian ngắn Facebook xuất hiện, Zuckerberg đã thể hiện một tầm nhìn rộng lớn khi quyết định không ngừng nâng cấp và mở rộng phạm vi hoạt động của trang web này tới các trường học khác như: Stanford, Columbia, Yale, Ivy League, Brown, Cornell, Dartmouth, Princeton, Pennsylvania… và một số trường trung học khác ở Boston.
Mùa hè năm 2004, ảnh hưởng từ Bill Gates, Zuckerberg quyết định tạm dừng việc học ở Harvard để tập trung theo đuổi niềm đam mê của mình. Cùng với bạn gái Moskovitz, Zuckerberg đã tới Palo Alto, Califonia.
Quyết định này được coi là bản lĩnh và mạo hiểm bởi ở một môi trường sống mới, Mark Zuckerberg phải bắt đầu với hai bàn tay trắng: không ô tô, không nhà cửa, không nghề nghiệp…
Mùa xuân năm 2005, nhờ sự giới thiệu của bạn gái, Zuckerberg đã tiếp cận được với Don Jim Breyer- một nhà đầu tư và giành được thỏa thuận trị giá 12,7 triệu USD cho công việc phát triển mạng Facebook còn non trẻ.
Với nỗ lực không mệt mỏi cộng hưởng với niềm đam mê, Zuckerberg đã biến Facebook trở thành một hiện tượng xã hội, thu hút sinh viên và học sinh trung học trên toàn nước Mỹ. Đến giữa năm 2006, Facebook thu hút khoảng 7 triệu người sử dụng.
Cuối năm 2006, các tập đoàn công nghệ thông tin lớn như Viacom, Yahoo bắt đầu nhòm ngó, muốn mua lại Facebook. Tầm nhìn chiến lược của Zuckerberg một lần nữa thể hiện khi anh thuyết phục Ban quản trị Facebook từ chối bán mạng xã hội này với giá 1 tỷ USD cho Yahoo.
Zuckerberg đã nhận ra Facebook còn có thể “lên giá” trong thời kỳ của mạng xã hội, quảng cáo trực tuyến và trào lưu Web 2.0.
Đúng như nhận định của Zuckerberg, tháng 10/2007, Microsoft đã chi 240 triệu USD mua 1,6% cổ phần của Facebook. Trị giá của Facebook nhờ vậy nhảy vọt lên 15 tỷ USD- gấp 15 lần số tiền Yahoo định dùng để mua đứt Facebook.
Trên cương vị Giám đốc điều hành Facebook, Zuckerberg hiện sở hữu 20% cổ phiếu công ty. Vê lý thuyết, nếu bán hết cổ phiếu của mình, chàng trai 23 tuổi này sẽ có trong tay 3 tỉ USD. Theo các chuyên gia, trị giá tài sản của tỷ phú trẻ nhất hành tinh Zuckerberg còn tăng lên tỷ lệ thuận với thành công của Facebook trong tương lai.
Thu hút được 49 triệu người sử dụng, Zuckerberg đang có tham vọng đưa Facebook vượt qua MySpace để trở thành mạng xã hội lớn nhất hành tinh. Chàng trai này cũng muốn Facebook trở thành “một Google thứ hai”, khiến mọi người ở mọi lứa tuổi đều cảm thấy sự hữu dụng của mạng xã hội này trong cuộc sống thường nhật.
Tỷ phú kiểu… sinh viên
Sở hữu số tài sản khổng lồ như vậy song Zuckerberg vẫn thích sống cuộc sống kiểu… sinh viên. Người ta thường thấy tỷ phú trẻ nhất hành tinh mặc áo dài tay có phéc-mơ-tuya với quần kaki rộng lùng thùng, chân đi dép quai hậu của hãng Adidas.
Zuckerberg ăn sáng với thìa nhựa, ngũ cốc đựng trong túi giấy. Anh ta vẫn ở trong căn hộ đi thuê có đúng 2 chiếc ghế và một cái bàn, nằm nệm dưới sàn nhà. Zuckerbeg từng thừa nhận :” Tôi tự nấu bữa tối cho cô bạn gái, mặc dù không khéo tay lắm”.
Hàng ngày, thay vì đi xe hơi đắt tiền như một số tỷ phú khác, Zuckerberg cuốc bộ hoặc đi xe đạp tới công sở.
Zuckerberg là một minh chứng nổi bật cho sự thành công của thế hệ 8X trong thời toàn cầu hóa và kỷ nguyên công nghệ thông tin.
Nghĩ về nhân vật này, không ít người trong chúng ta sẽ đặt câu hỏi: Bao giờ Việt Nam có được những tỷ phú trẻ tuổi và bằng cách nào điều này trở thành hiện thực?
